Το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (Polycystic Ovary Syndrome – PCOS) αποτελεί μία από τις πιο συχνές ενδοκρινολογικές διαταραχές στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Εκτιμάται ότι επηρεάζει περίπου το 5-10% των γυναικών και συνδέεται με ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων, τα οποία ποικίλλουν σημαντικά από άτομο σε άτομο.
Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά;
Το PCOS διαγιγνώσκεται όταν υπάρχουν τουλάχιστον δύο από τα εξής τρία κριτήρια:
- Αραιές ή απούσες ωορρηξίες (ακανόνιστος κύκλος)
- Υπερανδρογονισμός (κλινικά ή εργαστηριακά – αυξημένες τρίχες, ακμή)
- Πολυκυστική μορφολογία των ωοθηκών στο υπερηχογράφημα
Συχνά συμπτώματα
- Ακανόνιστος εμμηνορροϊκός κύκλος ή αμηνόρροια
- Αυξημένη τριχοφυΐα στο πρόσωπο ή στο σώμα (ιδιαίτερα κοιλιά, θώρακας, πλάτη)
- Ακμή, λιπαρό δέρμα
- Αυξημένο σωματικό βάρος ή δυσκολία στην απώλεια βάρους
- Υπογονιμότητα
- ροδιάθεση για διαβήτη τύπου 2 και μεταβολικό σύνδρομο
Πού οφείλεται;
Η ακριβής αιτιολογία του PCOS δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως, αλλά φαίνεται να εμπλέκονται γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Συχνά παρατηρείται αντίσταση στην ινσουλίνη, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά τη λειτουργία των ωοθηκών και την παραγωγή ανδρογόνων.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση βασίζεται:
- Στο αναλυτικό ιστορικό και την κλινική εικόνα
- Σε εργαστηριακές εξετάσεις ορμονών
- Σε υπερηχογράφημα ωοθηκών
Απαιτείται πάντα αποκλεισμός άλλων αιτιών υπερανδρογονισμού ή διαταραχών κύκλου.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η προσέγγιση είναι πολυπαραγοντική και εξατομικευμένη, ανάλογα με τα συμπτώματα και τις προτεραιότητες της γυναίκας (ρύθμιση κύκλου, βελτίωση γονιμότητας, αισθητικά ζητήματα κ.ά.):
- Αλλαγή τρόπου ζωής: Υγιεινή διατροφή και άσκηση για απώλεια βάρους
- Ορμονική θεραπεία: Αντισυλληπτικά χάπια για ρύθμιση του κύκλου και αντιμετώπιση της τριχοφυΐας
- Αντιυπερανδρογονικά φάρμακα
- Φάρμακα για την επαγωγή ωορρηξίας σε περιπτώσεις υπογονιμότητας
Απαιτείται πάντα αποκλεισμός άλλων αιτιών υπερανδρογονισμού ή διαταραχών κύκλου.
Γιατί είναι σημαντική η μακροχρόνια παρακολούθηση;
Το PCOS δεν αφορά μόνο τη γονιμότητα. Συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για:
- Διαβήτη τύπου 2
- Υπέρταση
- Υπερλιπιδαιμία
- Καρδιαγγειακή νόσο
Η τακτική παρακολούθηση από γυναικολόγο και ενδοκρινολόγο είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της συνολικής υγείας.
Ο Δρ. Φώτιος Ζαχομήτρος προσεγγίζει κάθε γυναίκα με PCOS ολιστικά, συνδυάζοντας την εμπειρία στη γυναικολογία με επιστημονική τεκμηρίωση και σύγχρονες διαγνωστικές και θεραπευτικές μεθόδους.